Thủ tục ngân hàng đang là 'lỗ hổng' được các công ty fintech khai thác_bảng xếp hạng đức 2023

Ông Nikhilesh Goel,ủtụcngânhàngđanglàlỗhổngđượccáccôngtyfintechkhaithábảng xếp hạng đức 2023 đồng sáng lập của Validus Capital, dẫn số liệu của McKinsey cho thấy trong năm 2016, Việt Nam có hơn 97% doanh nghiệp tư nhân nhưng lại chỉ nhận dưới 22% trên tổng số vốn do ngân hàng cấp cho toàn bộ nền kinh tế. Nhu cầu vốn của các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) có thể lên tới 21 tỷ USD.

Nhân viên một ngân hàng đang hỗ trợ khách. Ảnh: Hải Đăng

Mặc dù nhu cầu vốn lớn như thế nhưng các DNVVN khó tiếp cận được nguồn vốn vay từ ngân hàng do vướng nhiều thủ tục, trong đó chủ yếu là tài sản thế chấp. Khác với các doanh nghiệp sản xuất có nhà xưởng hay tài sản bảo đảm, nhiều DNVVN hoạt động trong ngành dịch vụ không có tài sản hữu hình nên bị ngân hàng từ chối cho vay.

Thấy được khoảng trống tiềm năng này, các công ty fintech nhảy vào khai thác. Như Validus Capital là nền tảng kết nối cho vay giữa các nhà đầu tư với các DNVVN, là mô hình cho vay tín chấp giữa nhà đầu tư với doanh nghiệp gần như đầu tiên triển khai tại Việt Nam.

Validus Capital là nền tảng hỗ trợ tài chính cho DNVVN Iớn nhất Singapore, đã hoạt động thành công tại đảo quốc sư tử với mức giải ngân mỗi tháng khoảng 20 triệu đô la Singapore (hơn 340 tỷ đồng).

Không chỉ doanh nghiệp Singapore nhìn thấy tiềm năng của thị trường cho vay tín chấp nhắm vào nhóm khách không có khả năng tiếp cận ngân hàng, các công ty khởi nghiệp Việt Nam cũng đã triển khai mô hình tương tự ở nhóm khách hàng cá nhân.

Chẳng hạn các start-up Việt như Fiin, Interloan,... đều đang triển khai dịch vụ cho phép nhà đầu tư cá nhân có thể duyệt cho vay một cá nhân khác (peer-to-peer lending). Tương tự, star-up Gobear (Singapore) cũng triển khai gói dịch vụ cho vay cá nhân tại Việt Nam,...

Tất cả các doanh nghiệp tham gia vào thị trường cho vay đều cho rằng trở ngại về thủ tục khiến đa số khách hàng (cá nhân và doanh nghiệp) không thể tiếp cận nguồn vốn từ ngân hàng. Các công ty fintech sử dụng nền tảng công nghệ (AI, Big Data) để chấm điểm tín dụng của người vay, sau đó duyệt cho vay mà không cần thủ tục rườm rà.

Chẳng hạn, cá nhân vay tiền chỉ cần cung cấp ảnh tự chụp selfie, ảnh chụp CMND, các loại hoá đơn điện, nước,... là có thể được duyệt cho vay trên dưới 10 triệu đồng trong vòng chưa tới 1 giờ.

Tuy vậy, mô hình cho vay giữa cá nhân với nhau chứa đựng rủi ro, chẳng hạn người đi vay có thể “quỵt” tiền của các nhà đầu tư, do đó các nền tảng cho vay đều có những ràng buộc ban đầu.

Chẳng hạn, Interloan khi ra mắt tại Việt Nam chỉ duyệt vay cho nhân viên của các công ty có ký kết như McDonald's Việt Nam, Công ty Cổ phần BPO Mắt Bão, Công ty Cổ phần Bảo Hiểm Viễn Đông và Công ty Cổ phần Việt Money. Việc này nhằm bảo đảm các khoản nợ được trả đúng hạn, mô hình kinh doanh không bị lợi dụng.